ايزدخواست كه يزدخواست هم خوانده ميشود، در بخش مركزي شهرستان آباده در استان فارس واقع شده است. آباده در ۲۷۰ كيلومتري شمال شيراز قرار دارد. ايزدخواست شهري باستاني است. بيشتر جهانگردان خارجي در سياحتنامهي خود از اين شهر و از قلعهي ايزدخواست نام بردهاند. يكي از آثار باستاني كه در اين منطقه همچنان پابرجا است، قلعه يا دژ ايزدخواست نام دارد.قدمت قلعهي باستاني ايزدخواست به دورهي ساسانيان برميگردد. محل آن در ۷ كيلومتري شمال ايزخواست و ۷۵ كيلومتري هتل پرسپوليس شيراز شمال آباده است. نامهاي ديگري هم دارد، مانند قلعه سرسنگ يا قلعه كهنه. اما ببينيم اين قلعه چه ويژگيهاي شگفتي دارد كه آنرا منحصر بهفرد ميكند. يك نكتهي جالب درمورد دژ ايزدخواست شباهت آن با «ارگ بم» است. ارگ بم بزرگترين سازهي خشتي دنيا بود كه در اثر زلزلهي سال ۱۳۸۲ تقريبا از بين رفت و خوشبختانه در همان زمان بازسازي شد. بعد از ارگ بم، دژ ايزدخواست بزرگترين قلعهي خشتي در دنيا است. قلعه ايزدخواستاما ماجرا با وسعت آن به پايان نميرسد؛ بلكه نخستين بناي طبقاني در دنيا هم است. معماري چشمگير دژ ايزدخواست به گونهاي است كه درون آن خانههاي كوچك در كوچههاي تنگ و باريك ساخته شده است. خانهها حياط نداشتند و پشتبام طبقهي اول، حياط طبقهي دوم بوده است. تصويري شبيه آنچه در ماسوله يا پاوه و مريوان ميبينيم. اين خانههاي كوچك بالكن هم داشتهاند و اثر اين بالكنهايي كه از چوب اضافهي سقفها بودهاند، همچنان وجود دارد.براي ساخت خانهها از چوب و گل بهصورت خشت بهره بردهاند تا وزن اندكي بر كف قلعه تحميل كند و به اين ترتيب با امكانات حدود ۲ هزار سال پيش، پنج طبقه ساختمان در محدودهاي هتل پارس شيراز كوچك ساخته شد. تصور كنيد ساكن چنين قلعهاي باشيد، در يكي از طبقهها زندگي كنيد و هر روز بتوانيد علاوه بر منظرهي زيباي اطراف، زمينهاي كشاورزي خود را ببينيد.شكوه اين قلعه تنها به معماري آن برنميگردد، بلكه محل ساخت آن بسيار هوشمندانه بوده است. دژ ايزدخواست در طول تاريخ فتح نشده و همواره دستنيافتني باقي مانده است. قلعه روي صخرهاي طبيعي بنا شده و تنها ضلع غربي آن تقريبا با زمين همسطح است.
ايزدخواست كه يزدخواست هم خوانده ميشود، در بخش مركزي شهرستان آباده در استان فارس واقع شده است. آباده در ۲۷۰ كيلومتري شمال شيراز قرار دارد. ايزدخواست شهري باستاني است. بيشتر جهانگردان خارجي در سياحتنامهي خود از اين شهر و از قلعهي ايزدخواست نام بردهاند. يكي از آثار باستاني كه در اين منطقه همچنان پابرجا است، قلعه يا دژ ايزدخواست نام دارد.قدمت قلعهي باستاني ايزدخواست به دورهي ساسانيان برميگردد. محل آن در ۷ كيلومتري شمال ايزخواست و ۷۵ كيلومتري هتل پرسپوليس شيراز شمال آباده است. نامهاي ديگري هم دارد، مانند قلعه سرسنگ يا قلعه كهنه. اما ببينيم اين قلعه چه ويژگيهاي شگفتي دارد كه آنرا منحصر بهفرد ميكند. يك نكتهي جالب درمورد دژ ايزدخواست شباهت آن با «ارگ بم» است. ارگ بم بزرگترين سازهي خشتي دنيا بود كه در اثر زلزلهي سال ۱۳۸۲ تقريبا از بين رفت و خوشبختانه در همان زمان بازسازي شد. بعد از ارگ بم، دژ ايزدخواست بزرگترين قلعهي خشتي در دنيا است. قلعه ايزدخواستاما ماجرا با وسعت آن به پايان نميرسد؛ بلكه نخستين بناي طبقاني در دنيا هم است. معماري چشمگير دژ ايزدخواست به گونهاي است كه درون آن خانههاي كوچك در كوچههاي تنگ و باريك ساخته شده است. خانهها حياط نداشتند و پشتبام طبقهي اول، حياط طبقهي دوم بوده است. تصويري شبيه آنچه در ماسوله يا پاوه و مريوان ميبينيم. اين خانههاي كوچك بالكن هم داشتهاند و اثر اين بالكنهايي كه از چوب اضافهي سقفها بودهاند، همچنان وجود دارد.براي ساخت خانهها از چوب و گل بهصورت خشت بهره بردهاند تا وزن اندكي بر كف قلعه تحميل كند و به اين ترتيب با امكانات حدود ۲ هزار سال پيش، پنج طبقه ساختمان در محدودهاي هتل پارس شيراز كوچك ساخته شد. تصور كنيد ساكن چنين قلعهاي باشيد، در يكي از طبقهها زندگي كنيد و هر روز بتوانيد علاوه بر منظرهي زيباي اطراف، زمينهاي كشاورزي خود را ببينيد.شكوه اين قلعه تنها به معماري آن برنميگردد، بلكه محل ساخت آن بسيار هوشمندانه بوده است. دژ ايزدخواست در طول تاريخ فتح نشده و همواره دستنيافتني باقي مانده است. قلعه روي صخرهاي طبيعي بنا شده و تنها ضلع غربي آن تقريبا با زمين همسطح است.